در این مقاله به طور کامل درباره انواع شرکت ها، مراحل ثبت شرکت، مدارک و مدت زمان لازم جهت ثبت شرکت صحبت کرده ایم. با مطالعه این مقاله تمامی سوالات شما در رابطه با مراحل و اقدامات لازم جهت ثبت شرکت برطرف خواهد شد. همراه «ثبت نشان » باشید.
تقسیم بندی شرکت ها
در یک تقسیم بندی کلی شرکت ها در دو دسته شرکت های تجاری و شرکت های مدنی قرار می گیرند.
1) شرکت تجاری
شرکت های تجاری، شرکت هایی هستند که زیر نظر قوانین تجارتی تشکیل می شوند و هدف از تشکیل آن ها به دست آوردن سود و منفعت می باشد. تمامی فعالیت های این شرکت ها مربوط به امور تجاری و بازرگانی می شود. شرکت های تجاری نیز به ۷ گروه تقسیم می شوند. در زیر انواع شرکت های تجاری را برایتان ذکر نموده ایم :
- شرکت سهامی (مانند شرکت های سهامی خاص و عام)
- شرکت با مسئولیت محدود
- شرکت تضامنی
- شرکت نسبی
- شرکت مختلط غیرسهامی
- شرکت مختلط سهامی
- شرکت تعاونی تولید و مصرف
تفاوت این شرکت ها با هم بیشتر در تعداد شرکاء، میزان سرمایه، مسئولیت شرکاء و نحوه تصمیم گیری آن ها است. این تفاوت ها موجب تشکیل انواع مختلف شرکت ها است و ما جهت ثبت شرکت خود لازم است بدانیم که شرکتمان را باید به چه عنوانی ثبت کنیم. جهت آشنایی بیشتر شما درباره شرکت های مختلف در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.
2) شرکت های مدنی
شرکت های مدنی به شرکت‌هایی اطلاق می شود که هدف از تشکیل آن ها انجام فعالیت مشترک بین دو یا چند نفر می باشد و در زمینه‌های مختلف کسب و کار یا پیشه وری می توانند فعالیت نمایند. در این شرکت ها اعضا به یک اندازه در سود و زیان فعالیت شرکت سهیم می باشند. شرکت های مدنی به دو زیرگروه تقسیم بندی میشوند:
- شرکت‌های انتفاعی
- شرکت‌های غیرانتفاعی
معرفی انواع شرکت های تجاری
شرکت سهامی عام (Public company):
شرکت سهامی عام، به شرکتی گفته می شود که سرمایه ی آن به سهام، تقسیم شده و قسمتی از این سرمایه از طریق فروش سهام به مردم تامین می شود. در حقیقت در این شرکت ها حداقل ۵۱ درصد از سهام شان از طریق بورس به مردم واگذار می شود.
در شرکت های سهامی‌عام، سهام داران نباید تعدادشان از سه نفر کمتر باشد. در این شرکت ها مسئولیت سهام داران، بستگی به مبلغ سهام شان در شرکت دارد. این شرکت ها تنها شرکت هایی هستند که امکان ورود به بورس را دارند.
در تمامی مدارک، اوراق، اطلاعیه ها و آگهی های شرکت باید عبارت «شرکت سهامی عام» قبل و بعد از نام شرکت، ذکر شود.
- مدارک لازم جهت ثبت شرکت سهامی عام
- ارائه دو نسخه اظهارنامه
- ارائه دو نسخه اساسنامه ی شرکت
- ارائه دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
- ارائه دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موًسسین
- آگهی دعوت مجمع موًسسین در روزنامه ی تعیین شده
- فتوکپی شناسنامه ی مدیران
- ارائه گواهی بانکی مبنی بر واریز حداقل ۳۵ % سرمایه ی شرکت
- ارائه ی مجوز از مراجع ذیصلاح در صورت نیاز
شرکت سهامی خاص (Privately held company):
به شرکت هایی اطلاق میشود که کلیه ی سرمایه ی آن ها به طور کامل در هنگام تاسیس، تنها به وسیله موسسان آن تامین میشود.
در این شرکت ها نیز می بایست تعداد سهام داران بیشتر از سه نفر باشد و عنوان «شرکت سهامی خاص» در همه ی مدارک، اوراق و اطلاعیه ها و آگهی های شرکت باید قبل و بعد از نام شرکت، آورده شود.
در این شرکت ها برعکس شرکت سهامی عام، سهام در اختیار عموم مردم نیست و تعدادی از افراد در سهام شرکت سهیم هستند.
- مدارک لازم جهت ثبت شرکت سهامی خاص
- ارائه دو برگ اظهارنامه شرکت
- ارائه دو نسخه اساسنامه شرکت
- ارائه کپی برابر اصل شناسنامه و کارت ملی تمامی سهامداران و بازرسان شرکت
- ارائه دو نسخه از صورتجلسه مجمع عمومی موسسین شرکت و جلسه هیات مدیره
- اصل وکالتنامه وکیل دادگستری (البته درصورتیکه تمایل دارید به جای شما وکیل دادگستری به اداره ثبت شرکت‌ها مراجعه نماید)
- تعهد نامه کلیه اعضاء هیئت مدیره و بازرسین شرکت مبنی بر نداشتن سوء پیشینه کیفری و نداشتن محدودیت‌های قانونی برای عضویت در هیات مدیره و همچنین قبول سمت در هیات مدیره و سمت بازرسان شرکت
- ارائه اصل فیش واریزی بانک (واریز حداقل ۳۵% از سرمایه شرکت) و همچنین ارائه اصل گواهی بانک مبنی بر تایید واریز مبلغی از سرمایه شرکت در حساب بانکی به نام شرکت در حال تاسیس
تفاوت بین شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص چیست؟
شرکت های سهامی عام جهت تامین سرمایه مورد نیاز خود پذیره نویسی عمومی انجام می دهند اما شرکت های سهامی خاص، حق چنین کاری ندارند.
صدور اوراق قرضه تنها برای شرکت‌های سهامی عام امکان پذیر می باشد.
در شرکت‌های سهامی عام، نقل و انتقال سهام به موافقت سهامداران نیازی ندارد اما در شرکت های سهامی خاص، نقل و انتقال بسته به توافق مدیران یا مجامع شرکت می باشد.
شرکت های سهامی عام می توانند سهام خود را در بازار بورس عرضه نمایند اما در شرکت های سهامی خاص چنین امکانی وجود ندارد.
در شرکت های سهامی عام، تعداد مدیران و سهامداران حداقل ۵ نفر و در شرکت های سهامی خاص حداقل ۳ نفر می‌باشد.
شرکت با مسئولیت محدود(Private limited company)
در شرکت با مسئولیت محدود، مسئولیت سهامداران در رابطه با قروض شرکت محدود به میزان سرمایه گذاری آن ها در شرکت است و در صورت عدم کفایت مجبور نیستند از اموال شخصی خود جهت رفع بدهی استفاده کنند.
به عبارتی اگر شرکت مذکور دچار ورشکستگی شود و نتواند پاسخگوی طلبکاران باشد فقط سرمایه ی سهامداران از بین می رود و طلبکاران نمی‌توانند مطالبات باقی مانده خود را از اموال شرکای شرکت درخواست نمایند.
در جمهوری اسلامی ایران جهت ثبت شرکت با مسئولیت محدود، به حداقل دو شریک نیاز است و تمامی نقل و انتقال های سهام آن تنها از طریق دفتر اسناد رسمی امکان پذیر است.
در اسناد و مدارک باید عبارت ‹‹با مسئولیت محدود›› در کنار نام شرکت به طور کامل آورده شود.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت با مسئولیت محدود
ارائه کپی کارت ملی برابر اصل شده کلیه سهامداران
ارائه کپی برابر اصل شده شناسنامه شرکا و مدیران
تقاضانامه ثبت شرکت با مسئولیت محدود در ۲ برگ و تکمیل آن و امضا ذیل تقاضانامه توسط کلیه سهامداران
ارائه ۲ برگ شرکت نامه و تکمیل آن و امضا ذیل شرکت نامه توسط کلیه سهامداران
ارائه ۲ جلد اساسنامه و امضای تمام صفحات آن توسط کلیه سهامداران
ارائه ۲ نسخه صورت جلسه مجمع عمومی موسسین و هیئت مدیره با امضای تمامی سهامداران و بازرسین
ارائه ی مجوزهای لازم در صورت نیاز
تایید هیئت مدیره اشخاص حقوقی سهامدار، مبنی بر غیر دولتی بودن آن
گواهی عدم سوء پیشینه کلیه اعضا
ارائه مجوز در صورت نیاز بنا به تشخیص کارشناس اداره ثبت شرکت ها
معرفی نامه نمایندگان، در صورتیکه سهامداران و اعضا هیئت مدیره از بین اشخاص حقوقی باشند
شرکت تضامنی(General partnership ):
شرکت تضامنی تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی جهت امور تجاری تاسیس میشود. اگر سرمایه ی شرکت جهت پرداخت تمام بدهی ها کافی نباشد، مسئولیت پرداخت تمام بدهی های شرکت با شرکا خواهد بود. حتی اگر بین شرکا برخلاف این مساله توافقی صورت گرفته باشد در برابر اشخاص ثالث، بی تاثیر می باشد و فاقد ارزش و اعتبار قانونی است. برای نام شرکت تضامنی باید عبارت «شرکت تضامنی» و حداقل اسم یک نفر از شرکا ذکر شود.
همچنین در قانون تجارت ماده ۱۱۷ و ۱۱۶ آورده شده که: درصورتی که اسم شرکت، مشتمل بر اسامی تمام شرکا نباشد باید بعد از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است عبارتی از قبیل « و شرکا » و یا « و برادران قید شود».
شرکت مختلط غیرسهامی(societe on commandite simple):
در قانون و طبق ماده ۱۴۱: «شرکت مختلط غیر سهامی شرکتی است که برای امور تجارتی در تحت اسم مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یکم یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل میشود.»
تشکیل شرکت‌های مختلط غیر سهامی، نیاز به تنظیم شرکتنامه دارد و نکات و قرار ها در شرکتنامه و یا اساسنامه شرکت ذکر می شود. روابط، وظایف و مسئولیت بین شرکا در مفاد شرکتنامه ذکر میشود و بنابراین شرکای ضامن به دلیل داشتن تعهد کامل خود درمقابل بدهی های شرکت نقش مدیریتی شرکت را برعهده داشته و شرکای مسئولیت محدود تنها نقش نظارتی را در شرکت دارند.
از مزیت های تشکیل شرکت مختلط غیر سهامی میتوان به تامین سرمایه به طور مستقیم از شرکا جهت انجام امور تجاری و مدیریت یکدست در آنها، اشاره کرد.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت مختلط غیرسهامی
یک نسخه ی مصدق از شرکت نامه
یک نسخه ی مصدق از اساسنامه (اگر باشد)
اسامی شرکت یا شرکای ضامن که سمت مدیریت دارند.
شرکت مختلط سهامی (Joint Stock partnership Co):
شرکت مختلط سهامی، تحت نام مخصوص بین تعدادی شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل میشود. مسئولیت شرکای سهامی به میزان سرمایه ی آنها در شرکت بستگی دارد و به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی القیمه درآمده است. اما سرمایه ی شرکای ضامن به صورت سهام نیست و آن ها مسئول تمام بدهی هایی خواهند بود که ممکن است در شرکت پیش آید. در صورتی چندین شریک ضامن در شرکت باشند مسئولیت شان در برابر طلبکاران، همچون قوانین شرکت تضامنی خواهد بود. در نام شرکت می بایست عبارت «شرکت مختلط» و حداقل اسم یکی از شرکای ضامن ذکر شود.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت مختلط سهامی
ارائه یک نسخه ی مصدق از شرکت نامه
ارائه یک نسخه ی مصدق از اساسنامه
اسامی مدیر یا مدیران شرکت
نوشته ای با امضای مدیر شرکت، مبنی بر تعهد پرداخت تمام سرمایه و پرداخت واقعی حداقل ثلث سرمایه
سوابق مصدق از تصمیمات مجمع عمومی در موارد مذکور در مواد ۴۰ ،۴۱ و ۴۴
نوشته ای با امضای مدیر شرکت، مبنی بر پرداخت همه ی سرمایه ی نقدی شرکای ضامن و تسلیم تمام سرمایه ی غیرنقدی با تعیین قیمت حصه‌های غیرنقدی
شرکت نسبی (Proportional liability partnership):
در قانون تجارت و مطابق ماده ۱۸۳ در تعریف شرکت نسبی چنین آمده است:
«شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوصی بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته.»
در نام شرکت نسبی باید عبارت «شرکت نسبی» و حداقل نام یکی از شرکا آورده شود؛ در صورتی که در نام شرکت اسامی تمام شرکا ذکر نشده باشد؛ بعد از نام شریک یا شرکایی که ذکر شده لازم است عبارتی همچون «و شرکا» و «و برادران» آورده شود.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت نسبی
ارائه دو نسخه شرکتنامه تکمیل شده
ارائه دو نسخه تقاضانامه تکمیل شده
ارائه دو نسخه اساسنامه تکمیل شده
تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی و همچنین فیش واریزی
اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیصلاح در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد
ارائه کپی برابر اصل مدارک احراز هویت کلیه شرکاء، مدیران و هیات نظار ( در مواردی که تعداد شرکا بیش از ۱۲ نفر باشند.)
ارائه اصل گواهی عدم سوء پیشینه تمامی اعضای هیات مدیره و مدیر عامل
ارائه دو نسخه صورتجلسه مجمع عمومی موسسین
دو نسخه صورتجلسه هیات مدیره
اصل وکالتنامه وکیل دادگستری (در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.)
شرکت تعاونی (cooperative company):
در شرکت های تعاونی، تمام یا حداقل ۵۱% سرمایه ی شرکت توسط اعضا در اختیار شرکت تعاونی قرار می گیرد و وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، شرکت‌های دولتی و تحت پوشش دولت و دیگر نهادهای عمومی می‌توانند طبق ماده ای از طریق وام بدون بهره یا سایر روش های مشروع دیگر همچون: مشارکت، مضاربه، اجاره، اجاره به شرط تملیک، بیع شرط و … به تأمین یا افزایش سرمایه ی شرکت های تعاونی کمک نمایند، بدون آن که عضو آن باشند.
مدارک لازم جهت ثبت شرکت تعاونی
اصل مجوز از اداره تعاون مربوطه
ارائه ۳ نسخه اساسنامه ممهور به مهر اداره تعاون مربوطه
ارائه ۲ نسخه تقاضانامه تعاونی
ارائه ۲ نسخه شرکتنامه تعاونی
ارائه ۲ نسخه صورتجلسه اولین مجمع عمومی
ارائه ۲ نسخه صورتجلسه هیات مدیره
تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب اولویت نام های پیشنهادی
اصل گواهی بانکی مبنی بر پرداخت سرمایه تعهدی (حداقل ۳۵% سرمایه)
چراباید شرکت خود را ثبت کنیم؟
شرکت ها جهت رسمیت یافتن و دارای شخصیت حقوقی شدن نیاز به ثبت شدن دارند. به همین جهت ثبت شرکت ها ضروری است و دولت می بایست تا حد امکان در تشکیل آن ها نظارت نموده تا سوء استفاده از این طریق را کاهش دهد.
اگر از دید قانون به این مساله نگاه کنیم در ماده ۱۹۵ قانون تجارت آمده: « ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی و تابع جمیع مقررات قانون ثبت شرکت ها است .»